Wat is dit een heerlijk boek. Het boek van Ian McEwan bevalt me zeer, zowel qua inhoud en als qua vorm, het fysieke boek. Het ligt prettig in de hand, heeft soepele bladzijden en het omslag is fraai gekleurd in fel oranje met een print van de jongen Roland aan de piano. Het is deze geplaagde herinnering van de volwassen Roland Baines waarmee het verhaal begint. Roland is dan elf jaar, zit op kostschool en heeft pianoles van de 22-jarige Miriam Cornell. Ze slaat of knijpt hem als hij een fout maakt, maar is ook op een andere manier handtastelijk, quasi-toevallig steeds onder de gordel. De ervaring heeft grote gevolgen voor hem.

Vanaf 1959 als hij op kostschool gaat, tot aan de coronapandemie van 2020 blikt Roland terug op zijn leven, een autobiografisch getint verhaal waarin de vertrouwde thema’s van McEwan, schuld en boete, plaatsmaken voor de zoektocht van een man naar het waarom van zijn rusteloze bestaan. En dit steeds in samenhang met de grote historische gebeurtenissen als de ramp met de kerncentrale in Tsjernobyl, de regering van premier Thatcher en de val van de Muur. Het resultaat is een meeslepende roman die ik ademloos heb uitgelezen. Ik ben grote sympathie gaan voelen voor Roland, voor zijn besluiteloosheid, zijn richtingloze gestaan en voor het lot dat hem ogenschijnlijk steeds parten speelt.

De roman ‘Lessen’ met de verrassende verwikkelingen en de meeslepend schrijfstijl heeft mij geleerd dat het leven één lange leertijd is vol grote en kleine lessen.